BLOG

• 

  BECKHOFF XPLANAR

  276 0 29 Mart 2021, 15:40

  Bahsedeceğimiz sistem gelecek lojistik sistemlerinin temeli olup yakın gelecekte Dünya üzerindeki taşıma sistemlerinin ön izlemesi olabilir.

  Beckhoff XPlanar: Havada hareket eden, temassız ve zeki olarak lanse edildi.

   

  https://www.youtube.com/watch?v=On_QL8znZHg

   

  Düzlemsel motor, ürünün havada yönden bağımsız hareketini sağlayarak  olağanüstü bir çözüm sunuyor.

  XPlanar, geleneksel taşıma teknolojilerinin avantajlarını manyetik kaldırma ile birleştiriyor. Yapı makine platformunda kendi düzleminde çalışıyor.

  Firmanın daha önce geliştirdiği XTS sistemine göre daha farklı bir mantıkla çalışıyor.

  Bu sistem, bir makine içinde veya birkaç makine arasında ürünlerin işlenmesi için çok çeşitli yeni seçenekler sunuyor.

  Otomatik yönlendirmeli araç (AGV) sistemlerine benzer şekilde, kullanıcı nesne taşıyıcıların hareket özgürlüğünden yararlanıyor. Ürünler herhangi bir yol üzerinden herhangi bir konuma taşınabiliyor. XPlanar, bu esnekliği geleneksel lineer motorların dinamikleriyle birleştirmiş ve bireysel üretim adımlarının döngü süresi için optimize edilmiş bağlanması yoluyla katma değer sunmuş.

   

  https://www.youtube.com/watch?v=7kC-G1kljbA

   

  XPlanar, robotikten aşina olunan serbestlik ve doğruluk dereceleri 6D ürün işleme için kullanılabildiğinden, bireysel üretim adımlarını önemli ölçüde basitleştirmektedir. İşleme sırasında ürün konumlandırma kavramı taşıma sistemine uygulanmaktadır. Yüzer etki, tüm mekanik kılavuz bileşenlerinin yerini almakta ve temizlik ile bakım maliyetlerini büyük ölçüde azaltmaktadır.

  XPlanar döşemesi/aracı/karosu, XPlanar sisteminin son derece kompakt sürücüsü olup, sağlanan güç, kesin olarak kontrol edilen bir elektromanyetik alana dönüştürülür, bu da XPlanar hareket ettiricinin yüzmesine neden olmakta ve onu XPlanar sistemi üzerinde maksimum hareket özgürlüğü ile yönlendirmektedir. Elektromanyetik alanı oluşturmak ve kontrol etmek için gereken tüm bileşenler XPlanar aracına entegre edilmiş. Bu, hem bobin gruplarını hem de ilgili güç elektroniklerini ve ayrıca EtherCAT-G iletişimi dahil olmak üzere konum algılama ve güç kaynağı ünitesini içermektedir. Sonuç olarak, kurulum işini ve tüm sistemin izlenmesi gereken yolu önemli ölçüde azaltan kompakt ve işlevsel bir tasarımdır.

  XPlanar araçlarının düzeni serbestçe olarak tanımlanmaktadır. Kare, dikdörtgen, L-şekilli veya halka şeklindeki sistemler kolaylıkla gerçekleştirilebilir. Optimum alan kullanımı için araçların ofset düzenlemesi mümkündür. XPlanar sistemini yeni zorluklara uyarlamak için ilk kurulumdan sonra bile bireysel araçlar eklenebilir. Özel uygulamalar için, XPlanar araçlar, uygulama çalışma zamanında ek aktüatörlerle döşeme grubundan yatay veya dikey olarak çıkarılabilir. Bu, kullanıcı için kendi XPlanar sistemini tasarlarken maksimum esneklik ve geleceğe yönelik dayanıklılık sağlamaktadır.

   

  https://www.youtube.com/watch?v=PA7kWvYfoqQ&t=2s

   

  XPlanar sistemini farklı çevre ve üretim koşullarına uyarlamak da mümkün olmaktadır. Araç yüzeyine plastik filmler, cam paneller veya manyetik olmayan paslanmaz çelik uygulayarak sıvılara, temizlik maddelerine veya mekanik etkilere karşı güvenilir bir şekilde korunur. XPlanar sistemi bu nedenle zorlu hijyenik koşullar altında bile kullanılabilmektedir. Pürüzsüz ve kenarsız yüzeyler ve yoğun temizlik gerektiren mekanizmaların ortadan kaldırılması nedeniyle, bir üretim tesisinin kullanıcısı kendini olağan manuel temizlik işinden kurtarmaktadır.

  TwinCAT 3'e tamamen entegre olan TF5890 yazılımı ile XPlanar uygulamaları hazırlanmaktadır. Yazılım, merkezi bir yapay zeka olarak, sistemin tüm işlevlerini yönetir. Bireysel uygulamanın hızlı bir şekilde olması için çok çeşitli fonksiyonlar ve fonksiyon blokları mevcuttur. Bu, sistemin devreye alınması ve uyarlanması sırasında kullanıcı için büyük bir zaman tasarrufu sağlamaktadır.

  Sistemin bağımsız istasyonları birbirine 2D yollarla kolayca bağlanmaktadır. Yollar grafik olarak belirtilebilir ve ayrıca geometrik olarak da tanımlanabilir. Yazılım, sistem çalışma zamanında taşıyıcıların çarpışmasını önler. Ek olarak, örneğin G kodlu karmaşık geometriler de taranabilir. Ürün nakliyesi için en basit çözümlerin yanı sıra ürün işleme için çok çeşitli seçenekler, yol planlama alanında kullanıcıya sunulmaktadır. XPlanar böylece makinedeki hareketler açısından gerçekten çok yönlü hale gelmektedir.

  Beckhoff, XPlanar yazılımının mevcut özellikleri iyileştirmenin yanı sıra, sürekli olarak yeni işlevler üzerinde çalışmaktadır. Bu işlevler, güncellemeler aracılığıyla mevcut sistemlere eklenebilir. Bu nedenle, tesisleri optimize etmek ve süreçleri yeniden tasarlamak için yeni olanaklar sürekli olarak mevcuttur.

  Ek olarak, bahsedilen tüm özelliklerin yanına TwinCAT 3 kitindeki diğer araçlarla birleştirilebilir, ses kontrolü, bulut entegrasyonu veya kamerada görüntü işleme ile çok fazla özelliğe sahip olabilir.

   

  Abdülkadir OSKAN

  Elektrik - Elektronik Mühendisi

  15.03.2021

  DEVAMINI OKU
• 

  YÜKSEK GERİLİM İŞLETME SORUMLULUĞU

  280 0 29 Mart 2021, 15:52

  Yüksek Gerilim İşletme Sorumluluğu Nedir?

  Elektrik Yüksek Gerilim Tesisleri’nde can ve mal güvenliğinin sağlanması ve kayıpların önlenmesi için gerekli işletme hizmetlerinin yürütülmesini üstlenen yetkili kişilere Yüksek Gerilim İşletme Sorumlusu denir.  İşletme sorumluluğunu üstlenecek mühendislerin Elektrik Yüksek Gerilim Tesisleri İşletme Sorumluluğu Yetkilendirme Belgesi’ ne sahip olması gereklidir. Bu belgeyi, EMO tarafından verilen MİSEM eğitimi sonunda alabilirsiniz.

   

  Yüksek Gerilim İşletme Sorumlusunun Yükümlülükleri Nelerdir?

  • İşletme sahibine ait olan YG tesislerinin işletme sorumluluğunu üstlenmiş olur. İşletme sorumlusu kanunlar karşısındaki sorumluluk dışında, işletme sahibi adına enerji sağlayan kuruluşa karşı da sorumlu ve muhataptır.
  • Yüksek Gerilim tesislerini denetleyerek işletme yönünden kusur ve eksiklerini belirlemek ve durumu işletme sahibine rapor etmeli,
  • Güvenlik malzemelerinin yeterliliğini kontrol etmek, eksik veya yetersiz olması durumunda işletme sahibini bilgilendirmeli,
  • İşletme personellerine gerekli eğitimler vererek, olası bir kazaya sebebiyet verecek tüm konular hakkında bilgi vermeli,
  • Yüksek Gerilim tesislerinin tek hat şemasını ve manevra yönergelerini olası bir yangına sebebiyet vermeyecek bir maddeden hazırlayarak Yüksek Gerilim hücrelerinin bulunduğu bölüme asmalı,
  • İşletme sırasında ortaya çıkacak arıza açmalarında, açmanın değerlendirilerek gereken manevranın yapılması işletme sorumlusunun talimatıyla gerçekleştirmeli,
  • İşletmeye ilişkin topraklama testlerini, işletmenin çalışma koşullarına ve Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliğine göre düzenli aralıklarla veya gerektikçe yaptırılmalıdır.

   

  Betatron Mühendislik Yüksek Gerilim İşletme Sorumluluğu Görevini Nasıl Yapar?

  Yukarıda belirtilen yükümlülüklere ek olarak Betatron Mühendislik olarak,

  • Yüksek Gerilim tesislerin iki ayda bir olmak üzere periyodik olarak kontrollerini yapar.
  • Trafoların sayaç bilgilerini kontrol ederek endüktif ve kapasitif oranlarını hesaplar.

  Endüktif ve kapasitif oranları hesaplarken; şimdiki kontrolde sayaçtan okunan aktif kapasitif ve endüktif değerlerden, bir önceki kontrolde okunan değerlerin farkı alınır.

  ( Kapasitif değerler farkı / Aktif değerler farkı )   x 100  =  % Kapasitif oran

  ( Endüktif değerler farkı / Aktif değerler farkı )  x 100  =  % Endüktif oran

   

  İşletmelerde;

  Güç 9 kW – 29,9 kW arasında ise % 33 endüktif, % 20 kapasitif,

  Güç 30 kW üstünde ise % 20 endüktif, % 15 kapasitif sınır olarak belirlenmiştir.

  •  Kompanzasyon panolarının kontrollerini yapar, özellikle termal kamera ile kontrol ederek aşırı ısınma gözlemlendiği durumda çözüm önerisi sunar.
  • Trafonun termal görüntüleri üzerinde yorum yaparak sistemin tehlike arz edip etmediği konusunda bilgilendirme yapar.

  *Trafo sıcaklıkları kontrol edilirken gövde sıcaklığı, YG kablolarını ve AG kablolarını ayrı ayrı incelemek gerekmektedir.

  • Her ziyaret esnasında hava ve çevre koşullarının değiştiğini göz önünde bulundurarak trafo toprak empedansını ve dokunma gerilimini ölçer.

  *Trafo toprak empedansı, trafoda olası bir kaçak akımın izleyeceği yolu tarif eder. Hava koşullarına göre çok değişkenlik gösteren bir etken olduğu için soğuk hava şartlarında sulu topraktan alınan ölçüm çok daha küçük çıkabilmektedir. Bu sebeple havanın kuru olduğu zamanlarda alınan sonuçlar gerçeğe daha yakın çıkmaktadır. Her kontrolde ölçülmesi önerilmektedir.

  • Bakım ve Arıza kartı hazırlar, yapılan bakımları ve oluşan arızaları nedenleri ile kayıt altında tutar. 
  • Yüksek Gerilim tesisinin periyodik bakımlarını takip eder, eğer şirket talep ederse isteği üzerine bakım için uygun bir zaman ayarlar ve trafo bakımını yaptırır.
  • Trafo bakımında özel kimyasallarla temizliğin yanı sıra;

   

  • Trafo çevirme oranı testleri (Ratio Test)

  * Trafonun çevrim oranı primer ve sekonder sarım sayısının ya da geriliminin oranını ifade eder. Güç transformatörleri, dağıtım transformatörleri, ölçümde kullanılan akım transformatörleri, gerilim transformatörleri gibi elektrik sistemindeki elemanlarda zamanla sargılar arasındaki çevirme oranında değişiklikler görülür. Çevirme oranındaki bu farklılıklar çok büyük problemlere ve özellikle ölçü trafolarında eksik ya da fazla faturalandırmalara sebep olabilirler. Çevirme oranındaki değişim, transformatörün sekonder bölümünden alınan çıkış voltajının istenilen değerde olmamasına sebep olacaktır. Başlangıçta tasarlanan akım/gerilim değerlerinin çıkışa yansıyacak değerlerinin gerekenden az veya fazla gerilim/akım değeri sistemlerde izolasyon sorunlarına, dengesiz yüklenmelere, şalt elemanlarında ani açmalara ve yangınlara sebep olabilir.

   

  • YG-AG, YG-Tank, AG-Tank arası izolasyon testi,

  * Transformatörün yalıtım durumu hakkında yorum yapmamızı sağlayan ve pratikte en yaygın olarak kullanılan deneydir. Yaygın olarak kullanılabilmesinin nedeni deneyde kullanılan ölçü aletlerinin diğer ölçü aletlerine kıyasla daha ucuz ve kullanımının çok kolay olmasıdır. Yalıtım direnci ölçen cihazlara megaohmmetre ya da kısaca Megger adı verilir. Dinamolu, bataryalı ve motorlu olmak üzere başlıca üç farklı türü vardır. Megger ölçü aletleri 500-1000-2500-5000-10000-15000 V gerilim kademeleri olan ve DC gerilim üreten cihazlardır.

  Uygulamada dinamolu ve bataryalı meggerle 1 dakika süreli ölçüm yapılabilir. Bu 1 dakikalık süre zarfında her 15 saniyede bir değer okunup kaydedilir. Ayrıca test anında trafo üst yağ sıcaklığı ve havadaki nem oranı (ölçülebiliyorsa) ölçülüp kaydedilir. Deney tamamlandıktan sonra ölçülen büyüklükler 20 ºC referans sıcaklığına ayarlanır. Daha sonra ölçülen son değer (60. saniyedeki değer), 30.saniyede okunan değere bölünerek Polarizasyon Endeksi denen değer bulunur ve bu değere göre transformatörün yalıtım durumu hakkında yorum yapılır.

  Motorlu meggerlerle ise genellikle 10 dakikalık ölçüm yapılır ve her dakika ölçülen değerler kaydedilir. Polarizasyon Endeksi burada 10. dakikada ölçülen değerin 1. dakikada ölçülen değere oranlanmasıyla bulunur. Deney yapılırken transformatörün yalıtım seviyesi üst gerilimi bilinmeli ve deney gerilimi ona göre seçilmelidir. Aksi taktirde trafo yalıtımına zarar verebiliriz. Ayrıca deneyde trafo buşingleri kuru ve temiz durumda olmalıdır. Aksi taktirde deney sağlıklı yapılamaz ve çıkan sonuçlar yanıltıcı olur. Deneyde YG ve AG sargıları varsa nötr uçları da dahil olmak üzere bir bakır iletkenle kendi aralarında ayrı ayrı biri birine köprülenir. Ölçümler YG-AG, YG-TANK ve AG-TANK arasında yapılır. Bunun için megger cihazının (-) ve (+) polariteli uçları ayrı ayrı ölçüm yapacağımız uç çiftine bağlanır. Guard (ekran) ucu da boşta kalan uca bağlanır. Daha sonra ölçümler yukarıda belirtildiği gibi yapılır. Üç sargılı trafolarda ise yukarıdaki ölçümlere ilaveten üçüncü sargının tanka ve diğer sargılara karşı yalıtımının da ölçülmesi gerekmektedir.

   

  • Trafo sargı direnci testi,

             * Sargı dirençleri, imalatçı tarafından müşteriye garanti edilen değerler değildir. Bununla birlikte yük kayıplarının hesaplanarak 75 derece sıcaklığa uyarlanabilmesi için bu direnç değerlerinin elimizde bulunması gerekir. Yük kayıplarının doğru akım bileşeni ancak ve ancak sargıdan geçen akımın karesinin, sargı direnci ile çarpılması sonucu hesaplanabilir. Diğer bir konu da örneğin sargılardaki iletken kopukluğu ya da sargı iletkenlerindeki kaynak ya da birleşme noktalarındaki hataların direnç ölçümü yöntemiyle tespit edilebilme olasılığıdır. DC-direnç ölçümünde kullanılan başlıca iki yöntem vardır. Bunlar sırasıyla:

  1. Wheatstone veya Thomson (Kelvin) direnç ölçme köprüleri
  2. Akım-gerilim yöntemi

   

  Her iki yöntemde de besleme gerilimi bir doğru gerilim kaynağından sağlanır. (Akümülatör ya da batarya) Burada dikkat edilmesi gereken nokta ölçü sırasında sargıdan geçecek akımın, doğruluğu yüksek bir ölçmeye olanak tanıyacak kadar büyük ancak bu esnada sargı sıcaklığını artırmayacak kadar da küçük olması gerektiğidir. Uygulamada bu akım değeri trafonun boşta çalışma akımının 1,2 katından daha büyük, trafonun nominal akımının %10’undan ise daha küçük seçilmektedir. Ölçü devresinin zaman sabiti L/R oranına bağlıdır. Devre beslendiğinde ölçmenin sağlıklı yapılabilmesi için tam doyma sağlanana kadar beklenilmesi gerekir.

   

  • Yağ seviyesi rölesi fonksiyon testi,

             * Yağ seviye rölesinin olması gerektiği gibi çalışıp çalışmadığının tespiti için kullanılır. Yağ seviye rölesinin çalışması trafolar için büyük öneme sahiptir. Trafonun çekirdeğinde sac plakaların, bobinlerdeki bakır veya alüminyum sargıların ısınmasıyla oluşacak verim kaybını önlemek amaçlı yağ kullanılmaktadır. Bu yağlar yüksek sıcaklıkta kararlı olan ve mükemmel elektriksel yalıtım özellikleri olan rafine mineral yağlarıdır.

   

  • Kontak direnci testi :

             * Kesici ve ayırıcı anahtarlarının kontak geçiş dirençlerini 100 ampere kadar akım uygulayarak ölçülendirilir. 100mA den 100A’e kadar ayarlanabilir test akımı kullanarak devre kesicilerin, anahtarlama ekipmanlarının, busbarların ve herhangi bir düşük direnç ölçümü için kontak geçiş direnci ölçümü yapılır. Bu ölçümü yapan cihazlar tipik olarak topraklama ağlarında, kaynak eklemlerde, busbarlarda, devre kesicilerde kontak geçiş dirençleri ölçümünde düşük direnç ölçerek, bunlara bağlı sorunları tespit etmekte yardımcı olur.

   

  Yüksek gerilim devre kesicilerin kontak geçiş dirençlerinin ölçümü IEC62271-100 standartlarına göre en az 50A test akımı ile yapılmalıdır.

   

   

  Özlem Kurumuş

  Elektrik Elektronik Mühendisi

  18.03.2021

   

  Kaynaklar:

  • Elektrik Mühendisleri Odası, Yüksek Gerilim Tesislerinde İşletme Sorumluluğu Yönetmeliği, 18.03.2004 tarihinde 25406 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir ve 12.01.2008 tarih ve 26754 sayılı Resmi Gazete’deki değişiklikle güncellenmiştir.
  • Özgür Motor & Generatör, Teknik Dökümanlar, Transformatör Testleri
  • Elektrik Rehberiniz, Trafo Yağı, www.elektrikrehberiniz.com

  DEVAMINI OKU
• 

  İŞLETMELERİN SAĞLIĞI İÇİN ELEKTRİK İÇ TESİSAT MUAYENESİ

  261 0 29 Mart 2021, 15:21

  ELEKTRİK İÇ TESİSAT MUAYENESİ VE RAPORLAMA 

  Elektrik İç Tesisat Muayenesi Nedir?

  Elektrik iç tesisat muayenesi; ev, okul, fabrika, hastane, AVM, üretim tesisi, iş merkezi, otel vb. yerlerin iç tesisatlarının yönetmeliğe uygun şekilde denetlenip raporlanmasıdır. Bu denetlemeyle iş ekipmanlarının kullanım şartlarını belirlemek, aynı zamanda can ve mal kayıplarını en aza indirmek amaçlanmaktadır. Elektrik tesisat muayenesi ilerde oluşabilecek sorunları önceden fark etmeyi mümkün kılmaktadır. Elektrik hattının eksikliklerini, risk doğurabilecek noktalarını belirterek sistemde iyileştirmeler yapılmasına olanak sağlamaktadır.

   

  Nasıl yapılır?

  Bu denetlemenin nasıl yapıldığına gelecek olursak; makine ve ekipman elektrik hatları, ana dağıtım panosu ve tali panolar, prizler, sigorta kutuları, paratoner ve yıldırımdan korunma tesisleri, jeneratör, kompresör, hidrofor pompaları vb. statik noktalar kontrol edilerek denetleme gerçekleştirilmektedir.

   

  Aşamaları nelerdir?

  Tabii ki bu kadar çok noktanın denetlenip kontrol edilmesinin en büyük amacı, insan sağlığını korumaktır. Peki bu denetlemede nelere dikkat edilmektedir;

  • İlk olarak muayenenin yapıldığı işletmenin adı, adresi, tesisata ait bilgilerin olduğu kısım doldurulmaktadır. İç tesisat muayenesi sonucunda yapılması gereken onarımlar yetkili mühendis tarafından rapora eklenmektedir. Binanın topraklama sistemi, ana dağıtım panosundan ölçüm sonucunda alınan topraklama direnci değeri, ana devre kesici bilgileri ve denetleyen mühendis bilgileri kaydedildikten sonra ilk aşama tamamlanmış olmaktadır.

   

  • Daha sonra Gözle Kontrol testleri yapılmaktadır. Burada panonun genel durumu incelenmektedir. Gözle kontrolünü gerçekleştirdiğimiz panoda önemli olan hususlar şunlardır;

   

  • Pano kapaklarındaki topraklamanın yapılması gerekmektedir.
  • Pano kapakları dışa açılır şekilde olmalıdır.
  • Pano iç kapağının olması veya baraların pleksi ile ayrılıp direkt dokunmaya karşı önlem için Bant I ve Bant II ayrımının yapılması gerekmektedir.
  • Kablo yalıtımlarının sağlam olması gerekmektedir.
  • Kablo uç ve ek bağlantılarının düzgün yapılması gerekmektedir.
  • Duvarda şemalar, talimatlar, proje çizimleri olmalıdır.
  • Pano kapağında tehlike ve uyarı işaretlerinin bulunması gerekmektedir.
  • Pano içindeki faz, toprak ve nötr kablo ya da baraları renklere uygun ve etiketli olmalıdır.
  • Pano içindeki ısınmalara karşı havalandırma olmalıdır.
  • Sismik hareketler sonucunda panonun devrilmemesi için yere sabitlenmelidir.

   

  • Fonksiyon Testi, ölçüm sonuçlarının raporlandığı kısımdır. Ölçümleri:

   

  • HT-Italia GSC60 – 3 Faz Enerji Analizörü ve Profesyonel Elektrik Tesisat Test Cihazı
  • HT-Italia MacroEVtest – Elektrik Tesisat Test Cihazı ve Elektrikli Araç Şarj İstasyonu Test Cihazı
  • HT-Italia Jupiter – Tesisat Test Multimetre

   

  gibi ölçü aletleri ile profesyonel şekilde yapılmaktadır. Betatron Mühendislik bu cihazların satışını yapmakta ve aynı zamanda ölçümlerinde kullanmaktadır. Fonksiyon testini gerçekleştirmek için sistemin faz sayısı, giriş faz gerilimleri, faz kabloları kesitleri, panolardaki en büyük sigorta değeri ve kategorisi, nötr-toprak gerilimi ve kablo kesitleri, kısa devre akımı (Isc), faz-toprak, faz-nötr arasındaki çevrim empedansı, RCD açma zamanı ve açma akımı, kategorisi bu raporda belirtilmektedir.

   

  

   

  • Çevrim Empedansı Nedir? Nasıl Ölçülür?

  Elektrik tesislerinin güvenliği için ölçümlerin düzenli ve doğru biçimde yapılması gerekmektedir. Bu ölçümlerden biri de Loop Empedans yani çevrim empedansı ölçümüdür. Çevrim empedansı elektrik iç tesisatı uygunluk raporları için gerekmektedir. Çevrim empedansı faz (L) ve toprak (PE) arasında ölçülen kaynak empedansı olarak tanımlanmaktadır. Koruma topraklaması, işletme topraklaması, trafo sekonder sargı dirençleri, faz iletkeni direnci, koruma topraklaması iletkeni direnci değerlerini içerdiği için çevrim empedansı faz-toprak arasında ölçülmektedir. Bir elektrik tesisatı aşırı akım koruma elemanları ile korunuyorsa loop empedansı ölçülmelidir. Herhangi bir kısa devre anında oluşan hata akımı nedeniyle kullanılan koruma elemanının istenilen zaman aralığında devreyi açması için faz ile nötr iletkeni arasındaki empedans değeri standartlar içerisinde yer almalıdır. Ölçümü yaparken cihazı loop kademesine aldıktan sonra yalıtılmış problarla panodan faz-nötr, faz-toprak çevrim empedansı değerleri alınmaktadır.

   

  • RCD Nedir? Ölçümü Nasıl Yapılır?

  Kaçak akım rölesi yani RCD, elektrik akımının hat boyunca nötr harici bir yerden geri dönmesi sonucunda devreyi açmaktadır. Bu işlemi bir saniyeden kısa bir sürede yapabilmektedir. Birçok marka ve modelde üretilen bu elektrik malzemesinin amacı faz-nötr arasında akım tespit ettiğinde devreyi açarak çarpılmaları önlemektir. Ölçümü yapmak için kullandığımız Jüpiter ölçü aletinin kademesini RCD kısmına getirip rampa mod ya da Auto mod yaparak ölçüm gerçekleştirilmektedir. Rampa modda RCD bir kez atıp değer verir yani RCD’nin açma akımına tek seferde ulaşması sağlanmaktadır. AUTO modda ise RCD birkaç kez atarak değer vermektedir. Çünkü açma akımına adım adım çıkarak RCD’nin açması sağlanmaktadır.

   

  • Raporun Açıklamalar bölümü fonksiyon testlerinde ve gözle kontrolde yapılan işlemlerin uygun olup olmadığının notlarla açıklandığı kısımdır. Örneğin NOT 13A  ‘’Pano içerisindeki kablolar mekanik etkilere en az derecede maruz kalacak şekilde kablo kanallarına yerleştirilmelidir. Sistem mevcut haliyle uygun değildir.’’ açıklamasını yapmaktadır ve raporun daha kolay anlaşılmasını sağlamaktadır.

   

  Elektrik İç Tesisat Periyodik Muayenesi, “İŞ EKİPMANLARININ KULLANIMINDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ŞARTLARI YÖNETMELİĞİ” gereğince yılda en az bir kez yapılma mecburiyeti bulunan bu denetlemeyi BETATRON MÜHENDİSLİK olarak yetkili mühendislerimizle gerçekleştirmekteyiz. Elektrik-elektronik mühendisleri, EMO tarafından verilen ‘’Elektrik İç Tesislerinin Denetimi ve Raporlama Eğitimi’’ni MİSEM’ den alarak denetleme için yetki kazanmış olmaktadırlar.

   

  • Betatron Mühendislik olarak satışını yaptığımız Termal Kameraları aynı zamanda profesyonel şekilde işlerimizde de kullanmaktayız. Alınan görüntülerle birlikte rapor hazırlanıp, yorumda bulunarak hem işleri kolaylaştırıp hem de can güvenliğini arttırmaktayız. Sıklıkla kullanılan termal kamera FLIR C5 ile termal görüntüler elde edilmektedir. Bu kamera ile bina mantolama sisteminden, fabrika dağıtım panolarındaki sigortaların sıcaklıklarına kadar her şey incelenebilmektedir. Aynı zamanda profesyonel ve yarı profesyonel cihazlarla kalibrasyon ayarını daha hızlı yaparak zamandan da tasarruf sağlanabilmektedir.

   

   

  RUMEYSA CEYLAN

  ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSİ

  29.03.2021

   

   

   

  KAYNAKÇA:

  https://www.emo.org.tr/mevzuat/mevzuat_detay.php?kod=65

  DEVAMINI OKU
• 

  KAÇAK AKIM RÖLESİ NEDİR?

  243 0 29 Mart 2021, 15:56

   

  Kaçak akım koruma rölesi; faz ve nötr iletkenleri arasında bir dengesizlik yani fark oluştuğunda devreyi açan anahtardır. Bir elektrik devresinde fazdan giren akım, nötrden çıkar. Eğer devrede herhangi bir kaçak yok ise giren akımla çıkan akım miktarı birbirlerine eşittir.  Devrede kaçak olması halinde fazdan giren akımın hepsi nötr üzerinden değil, bir kısmı da kaçak üzerinden olacaktır. Kaçak akım sonucu faz-nötr dengesi bozulacaktır. Kaçak akım koruma rölesi, bu dengesizliği algılayarak devreyi açar ve kaçak sonucu oluşacak istenmeyen sonuçları engeller.

  Kaçak akım rölesi çalışma prensibi şu şekilde tanımlanır. Faz ve nötr arasındaki farkı hesaplayan ölçüm transformatörü yardımıyla faz hattından geçen akım miktarı ile nötr hattından geçen akım miktarı arasındaki fark hesaplanır. Bu fark rölenin koruma amper değerini aştığında röle içindeki sigortayı attırarak elektrik bağlantısını keser.

   

  Kaçak Akım Rölesi Nasıl Bağlanır?

  30 mA: Elektrik tesisatındaki kaçak akım 30mA üzerinde ise elektrik akımına yakalanmış bir kişi  sakat kalabilir. Hatta elektrik akımından uzun süre kurtulamaz ise ölme olasılığı oldukça yüksektir.

  
  100 mA veya 300 mA: Yukarıyı okuduktan sonra 100 mA veya 300 mA’lik bir kaçak akım koruma rölesine ne ihtiyaç var ki diyorsanız bu rölenin amacı kesinlikle insan sağlığını koruma ile alakalı değildir. Bu rölenin üretilme sebebi ise maddi zararları engellemektir. Bu röle binalarda merdiven boşluğu ve asansör devrelerine bağlanmaktadır. Fabrikalarda ise ana şebekeden gelen elektriğe bağlanmaktadır.

  
  Eğer bir binada elektrik tesisatından ötürü yangın çıkmış ise bunun sebebi ya kaçak akım rölesi olmamasıdır yada röle arızalıdır. Eğer evinizi yada dükkanınızı elektrik kaçağı yangınından korumak istiyorsanız kaçak akım rölesi bulundurmalısınız.

   

  Eğer Kaçak Akım Rölesi Sürekli Atıyor İse

  1. İlk olarak bir kaçak olabilir. Bir cihazınız veya kendiniz bir zarar görmüş olabilirsiniz. Neyse ki kaçak akım rölesi var ve çalışır durumda olduğu için sorun olmamıştır.
  2. En son elektrikle çalışan neyi kullanmış iseniz onu kapatın. Eğer priz’e bir cihaz bağlamış iseniz onu pirizden çekin ve kaçak akım rölesini kaldırın.
  3. Eğer sorun hala çözülmemiş ise prizler de takılı ne kadar cihaz varsa hepsinin fişini çekin ve kaçak akım rölesini tekrar kaldırın.

   

  Kaçak Akım Rölesi Sürekli Atıyor ise Yapılmaması Gerekenler

  1. Böyle durumda kaçak var demektir. Kolay ve sorunu çözmeyip görmezden gelen işlemler yapmayı aklınıza bile getirmeyin.
  2. Röleyi iptal etmeye kalkmayın ve böyle bir şey yapmanızı önerenlere kulak asmayın.

   

  Abdülkadir OSKAN

  Elektrik - Elektronik Mühendisi

  04.01.2021

  DEVAMINI OKU